Swap nedir, Swap işlem ne demek? Şeklindeki sorular vatandaşlar tarafından merak konusu oldu.

•  SWAP NEDİR?

“Swap” kelimesi; değiştirmek, takas etmek anlamına gelir. Swap, finans dünyasında ise iki tarafın finansal araçlarını takas ettiği sözleşme olarak adlandırılır. Swaplar, nakit akışını değiştirmek için yapılan finansal anlaşmalarolarak da açıklanabilir. İk taraf arasında sabit ve değişken faiz oranlı ödemelerin belirli bir süre boyu döviz swapnca değiştirildiği, taraflar arasında yapılan bir işlemdir.

Swaplar; faiz oranlarına, hisse sened endekslerine, döviz kurlarına ve emta fiyatlarına bağlı olarak işlem görebilir.Çoğu opsiyon ve vadeli işlem sözleşmelerinden farklı olarak swaplar, borsada işlem gören enstrümanlar değildr. Bunun yerine swaplar, tezgah üstü piyasalarda işlem gören sözleşmelerdir. Döviz swapı ve faiz swapı işlemler, piyasada karşılaşılan en yaygın swap türleridir.

300.000 TL parası olan Aysun hanım parasını faize veya faiz cinsi yatırımlara yöneltmek istiyor. Piyasada 1 yıllık mevduat faiz oranları ise %10 civarında. Fakat Aysun hanımın yatırım danışmanı Mesut, para swap diye bir ürün anlatıyor ve bu yöntemle yine 1 yılda %11.65 getiri elde edebileceğini söylüyor: Aysun hanım şok, Aysun hanım iptal… %1.65 daha fazla kazanacağını duyunca gözleri adeta dolar işareti oluyor. Yatırım danışmanı Mesut, anlatmaya başlıyor:

Mesut bey, Aysun hanıma USD/TL paritesinde 1 yıl vadeli swap anlaşması yapacaklarını anlatıyor ve swap oranlarının 1 yıl vadede en yüksek getiriyi sağladığına değiniyor. Bankacı Mesut Bey, işlemlerle ilgili bilgi veriyor: “Aysun Hanım: Şuan piyasada USD/TRY 3,70 TL’den işlem görüyor. 1 yıl sonraki Forward kur ise 4,05 TL. TL’nin 1 yıllık faiz oranı %11.65, USD’nin 1 yıllık faiz oranı ise %2 civarında seyrediyor. Buna göre 1 yıl sonra %11.65 faiz getirisi elde etmek için şu işlemleri yapmamız gerekecek:

• Spot piyasada yapılacak işlem

1. Bugün, 300.000 TL’mizi 3,70 TL’den dolara çevireceğiz.
   1. (300.000/3,70= 81.081,10 USD)
2. Dolara çevirdiğimiz parayı da %2 faiz oranıyla 1 yıllık faize yatıracağız.
   • (81.081 USD*2*1/100=621,60 USD faiz kazancı olacak.)

• Forward Piyasada Yapılacak İşlem

1. 1 yılın sonunda faize yatırdığımız 81.081,10 doları ve 1 yıllık faiz kazancı olan 1.621,60 doları TL’ye forward kur olan 4,05 TL’den dolarımızı bozacağız.
   • (81.081,10 USD + 1.621,60 USD =702,70 USD yapar. 82.702,70 x 4,05=334.945,94 TLelimize geçen para miktarı)”

Örneğin sonucunda da gördüğünüz gibi Mesut beyin tavsiyesiyle Aysun hanım, parasıyla swap yaparak 300.000 TL’sini 334.945,94 TL yaptı. Yaklaşık 34.946 TL para kazandı.

Aysun hanım swap yapmak yerine parasını %10 faizle 1 yıllık vadeli mevduata yatırsaydı kazancı yalnızca 30.000 TL olacaktı. Para swap yapmak ile Aysun hanım, 4.946 TL daha fazla para kazanmış oldu. Bu arada, örneğimizde vergiler ve işlem maliyetlerini gözardı ettik, bilginiz olsun.

Gelelim önemli sorulardan birine: Biz nasıl hesaplayacağız? neye göre hesaplayacağız?

Para swap sorularını çözerken en fazla 1 bilinmeyene sahip olmanız gerekiyor. Bu bilinmeyen ya spot kur, ya forward kur, ya vade, ya USD faiz oranı ya da TL’nin faiz oranı olmalı. Bilinmeyeni ise aşağıdaki forward hesaplama formülü ile çözebilirsiniz.

Kaynak: https://www.bireyselyatirimci.com/para-swap/

• TÜRKİYE VE KATAR ARASINDA SWAP ANLAŞMASI

Türkiye, Katar ile imzaladığı swap anlaşmasının ardından, diğer ülkelerle de swap anlaşmaları için görüşmelerini sürdürüyor. TCMB ile Katar Merkez Bankası arasındaki swap anlaşmasının tutarı 5 milyardan 15 milyar dolara çıkarıldı.

TCMB’den yapılan yazılı açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Katar Merkez Bankası arasında 17 Ağustos 2018 tarihinde imzalanan ikili para takası (swap) anlaşması tadil edilmiştir. Yapılan değişiklikle swap anlaşmasının tutarı 5 milyar ABD doları karşılığı Türk lirası ve Katar riyalinden 15 milyar ABD doları karşılığı Türk lirası ve Katar riyaline yükseltilmiştir. Para takası anlaşmasının temel hedefi yerel para birimleri üzerinden gerçekleştirilen ticareti kolaylaştırmak ve iki ülkenin finansal istikrarına destek sağlamaktır. Kamuoyunun bilgisine sunulur.”