31 Ağustos 2020’de Uşak Emniyetinde 30 üniversiteli genç mağdure çıplak arama yapıldığını 2 Eylül 2020’de Twitter’dan duyurmuştum. Konuyla ilgili Eylül ayında İçişleri Bakanlığına vermiş olduğum soru önergesine de halen cevap verilmemiştir. En son 9 Aralık 2020’de TBMM Genel Kurulda da dile getirmemle Türkiye’deki emniyette ve cezaevlerinde çıplak arama gerçeği bütün derinliği ile ortaya çıkmıştır. Mevcut milletvekilleri dahil olmak üzere toplumun her kesiminden, cinsiyetten ve yaştan insanımıza bu “onursuz aramaların” yapıldığına tanık olmuş olduk.
İktidarın Uşak Emniyet Müdürlüğü’ndeki çıplak arama ile ilgili şikayetçi bile yok söylemi için dün (4 Ocak 2021) 2 genç üniversite öğrencisi mağdure Uşak Valiliği ve İzmir Emniyeti hakkında suç duyurusunda bulunmasıyla son bulmuştur. Görünen odur ki korku duvarları yıkılıyor, çıplak arama sadece vicdanlarda değil adliye koridorlarında da yargılanacaktır! Genç bayanlar bu şikayetleri ile susmayacaklarını göstermişlerdir. Kamuoyunun bilgisine sunarım.
Bu gelişmeler sonrasında çıplak arama ile ilgili bir haber de Anayasa Mahkemesinden gelmiştir.
Rüya Ağdaş Sönmez avukatı Müzeyyen Ayça Göray aracılığıyla yaşadığı çıplak aramayı Anayasa Mahkemesine taşımıştır.
Türkiye’nin günlerdir tartıştığı “çıplak arama” konusu ile ilgili AYM’ye yapılan bir başvuruda mahkeme kararını açıkladı. Rüya Ağdaş Sönmez’in başvurusunu karara bağlayan AYM Birinci Bölümü, hak ihlali kararı verdi. Mahkeme kararındaki bilgilere göre Sönmez, 9 Ağustos 2016 tarihinde İstanbul Yenikapı’da bulunan Marmaray hızlı tren istasyonunun ana girişindeki polis arama noktasından geçerken, çantasını aramak isteyen kadın polis memuru Y.T. ile tartıştı. Sönmez daha sonra kadın polis memurları Y.T. ve S.K. tarafından İstanbul Fatih İlçe Emniyet Müdürlüğü Aksaray Şehit Vedat Ulusoy Polis Merkezi’ne götürüldü.
Cumhuriyet Başsavcılığı, Sönmez’in şikâyeti üzerine soruşturma başlattı. Savcılık şüpheli polisler Y.T. ve S.K. hakkında, “çantasını ve üzerini aratmayan müştekiye orantılı güç kullanılıp, polis merkezine getirilip aramasının yapıldığı, zor kullanma yetki sınırını aşmadıkları, arama sırasında müştekiyi soyarak eziyet ettikleri, hakaret ve tehditte bulunduklarına dair kamu davasının açılmasına yeterli kanıtlar elde edilemediğinden, şüpheliler hakkında atılı suçlardan kovuşturmaya yer olmadığı” kararını verdi.
Kararda şöyle denildi: “Kötü muamele yasağının usul boyutuna yönelik ihlalin Cumhuriyet Başsavcılığı’nın işlemlerinden kaynaklandığı anlaşılmıştır. Bu durumda kötü muamele yasağının usul boyutuna yönelik ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmasında hukuki yarar bulunmaktadır. Yapılacak yeniden soruşturma ise bireysel başvuruya özgü düzenleme içeren 6216 sayılı Kanun’un 50. maddesinin (2) numaralı fıkrasına göre ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasına yöneliktir. Bu kapsamda yapılması gereken iş, yeniden soruşturma kararı verilerek Anayasa Mahkemesi’ni ihlal sonucuna ulaştıran nedenleri gideren, ihlal kararında belirtilen ilkelere uygun yeni bir soruşturma yapılmasından ibarettir. Bu sebeple kararın bir örneğinin yeniden soruşturma yapılmak üzere İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmesine karar verilmesi gerekmektedir.”
Ne olmuştu?
TBMM Genel Kurulu’nda 9 Aralık 2020’tarihinde yaptığı konuşmada HDP Kocaeli Mv. Ömer Faruk Gergerlioğlu, Uşak İl Emniyet Müdürlüğü’nde üniversite öğrencisi 30 kişinin gözaltına alındığını, üst araması esnasında kanuna aykırı davranılarak, öğrencilere çıplak arama yapıldığını belirtmişti.
Uşak Valiliği ve emniyet mensupları, bunun üzerine Gergerlioğlu hakkında “iftira” iddiası ile suç duyurusunda bulunmuştu.
Uşak İl Emniyet Müdürü Mesut Gezer, Gergerlioğlu hakkında suç duyurusunda bulunduktan sonra Uşak Adliyesi önünde yapmış olduğu açıklamada “Bugün buraya geldik. Bize iftira atan bu kalleşlere, bu kan dökücü, ağzından kandan başka hiçbir şey akmayan bu müfterilere hukuk önünde adaletle mücadele etmek adına geldik” demişti.
Gergerlioğlu da Uşak Emniyet Müdürü’nün bu sözleriyle ilgili ve sonrasında İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun ifadeleri hakkında suç duyurusunda bulunmuştu. Gergerlioğlu’nun açıklamalarını Ak Parti Grup Başkanvekili Özlem Zengin: “Ben çıplak arama oludğuna inanmıyorum Gergerlioğlu Meclisi Terörize ediyor” demişti.
Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü ise “Genel arama işlemlerine rağmen ilgilinin kuruma yasak madde veya eşya sokacağına dair makul ve yoğun şüphe varsa detaylı arama uygulaması yapılır” demişti.
Ak Parti Grup Başkanvekili Cahit Özkan ise cezaevlerinde aramanın nasıl yapılacağının hukuk düzeni tarafından belirlendiğini ifade ederek, “Eğer bir grup başkanvekilinin böyle bir iddiası varsa bunun belgelerini verirler. Bizler de tahkikat yaparız, araştırırız. Varsa bir hukuka aykırılık, bunun hesabını hep beraber sorarız.” diye konuştu.
